สะพานฟัน

Dental Bridge 

Woman with straight black hair and bangs smiling while looking down, wearing a white top, on a light blue background.

สะพานฟัน ทางเลือกในการทดแทนฟันที่หายไป

สะพานฟัน คืออะไร

สะพานฟัน (Dental Bridge) คือฟันปลอมแบบติดแน่นที่ใช้ทดแทนฟันที่หายไป 1 ซี่หรือมากกว่า โดยใช้ฟันธรรมชาติซี่ข้างเคียงเป็นเสาหลักในการยึดตัวสะพาน

ตัวสะพานฟันจะประกอบด้วย

• ฟันปลอมตรงกลาง (Pontic) ทำหน้าที่แทนฟันที่หายไป
• ครอบฟันด้านข้าง (Crown) ครอบลงบนฟันธรรมชาติที่อยู่ข้างซ้ายและขวาของช่องว่าง เพื่อเป็นตัวยึดสะพานฟันให้อยู่กับที่

  • สูญเสียฟัน 1–2 ซี่ติดกัน และต้องการฟันปลอมแบบติดแน่น

  • ฟันข้างเคียงยังแข็งแรง พอจะใช้เป็นหลักยึดสะพานฟันได้

  • ไม่ต้องการฟันปลอมแบบถอดได้ เพราะไม่สะดวกหรือรู้สึกไม่มั่นใจ

  • ยังไม่พร้อมฝังรากเทียม เช่น กระดูกขากรรไกรไม่พอ มีงบประมาณจำกัด หรือกังวลขั้นตอนการผ่าตัดฝังรากเทียม

สะพานฟันเหมาะกับ
กรณีใดบ้าง

bmt_dental_bridge_dr_panisara


สะพานฟันสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ประเภทหลัก ๆ ดังนี้

  • 1. สะพานฟันแบบดั้งเดิม (Traditional Bridge)

    ใช้ฟันธรรมชาติสองซี่ที่อยู่ข้างช่องว่างเป็นหลักยึด โดยต้องกรอฟันทั้งสองซี่เพื่อใส่ครอบฟัน และมีฟันปลอม (pontic) อยู่ตรงกลาง

  • 2. สะพานฟันแบบติดด้านเดียว (Cantilever Bridge)

    ใช้ฟันธรรมชาติเพียงซี่เดียวเป็นหลักยึด เหมาะกับกรณีที่มีฟันอยู่ข้างเดียวของช่องว่าง มักใช้ในบริเวณฟันหน้าที่ไม่ได้รับแรงเคี้ยวมาก

  • 3. สะพานฟันแบบมีปีก (Maryland Bridge)

    ฟันปลอมจะมี “ปีก” ติดไว้ด้านหลังของฟันธรรมชาติข้างเคียง โดยไม่ต้องกรอฟันมาก เหมาะสำหรับกรณีที่ต้องการรักษาแบบอนุรักษ์เนื้อฟัน โดยเฉพาะในฟันหน้า

  • 4. สะพานฟันที่ยึดด้วยรากฟันเทียม (Implant-supported Bridge)

    แทนที่จะยึดกับฟันธรรมชาติ สะพานฟันประเภทนี้จะยึดกับรากฟันเทียมที่ฝังในกระดูกขากรรไกร เหมาะสำหรับผู้ที่ฟันหายไปหลายซี่ติดกัน หรือไม่มีฟันธรรมชาติที่แข็งแรงพอจะยึดสะพาน

ขั้นตอนการทำสะพานฟัน

1. ตรวจและวางแผนการรักษา

– ตรวจประเมินสภาพฟันที่อยู่ข้างช่องว่าง โดยดูว่าฟันข้างเคียงแข็งแรงพอสำหรับใช้เป็นหลักยึดหรือไม่

– ถ่ายภาพเอกซเรย์เพื่อวางแผนการกรอฟันและออกแบบสะพานฟันให้พอดีกับตำแหน่งฟันที่หายไป

2. กรอฟันข้างเคียงและพิมพ์ปาก

– กรอแต่งฟันที่อยู่ติดกับช่องว่าง เพื่อใช้เป็นตัวยึดสะพานฟัน

– บางกรณีอาจต้องฉีดยาชาก่อนกรอเนื้อฟัน เพื่อป้องกันอาการเสียวฟันระหว่างทำหัตถการ

– สแกนฟันในช่องปากด้วยระบบดิจิทัล หรือพิมพ์ปาก เพื่อส่งข้อมูลไปผลิตสะพานฟันถาวร

– ใส่สะพานฟันชั่วคราวระหว่างรอ เพื่อป้องกันฟันข้างเคียงล้มเอียง และช่วยในการใช้งานชั่วคราว

3. ใส่สะพานฟันถาวร

– เมื่อสะพานฟันถาวรผลิตเสร็จ (โดยทั่วไปใช้เวลาประมาณ 5–7 วัน หากต้องการเร่งด่วนสามารถแจ้งล่วงหน้าได้)

– ทันตแพทย์จะทดลองใส่ ตรวจสอบการสบฟัน ความแน่นพอดี และเฉดสี

– หากทุกอย่างเหมาะสม จะทำการยึดติดสะพานฟันด้วยซีเมนต์ทางทันตกรรม และปรับแต่งให้นุ่มนวลต่อการใช้งาน

• ติดแน่น สวยงาม ใช้งานได้ใกล้เคียงฟันธรรมชาติ

• ไม่ต้องผ่าตัด

• ใช้เวลาในการรักษาน้อยกว่ารากเทียม

ข้อดีของสะพานฟัน

ข้อจำกัดของการทำสะพานฟัน

• ต้องกรอฟันธรรมชาติซี่ข้างเคียง

• ทำความสะอาดใต้สะพานยากกว่าฟันธรรมชาติ ต้องใช้ superfloss หรือแปรงซอกฟัน

• หากฟันข้างเคียงไม่แข็งแรง อาจไม่เหมาะสม

REVIEW CASE

ก่อนและหลังทำสะพานฟัน ที่บิ๊กเม้าท์เท็น

คำแนะนำหลังใส่สะพานฟัน

  • งดเคี้ยวอาหารแข็งหรือเหนียว ในช่วง 24 ชั่วโมงแรกหลังใส่สะพานฟันถาวร

  • หลีกเลี่ยงอาหารร้อนจัด เย็นจัด หรือมีความเป็นกรดสูง เช่น น้ำอัดลมหรือผลไม้รสเปรี้ยว เพราะอาจกระตุ้นอาการเสียวฟันในช่วงแรก

  • หากมีอาการเสียวฟัน ถือเป็นเรื่องปกติในระยะแรก

  • เลือกรับประทานอาหารอ่อน ๆ เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก หรืออาหารที่เคี้ยวง่าย จนกว่าจะเริ่มชินกับสะพานฟันใหม่

  • ดูแลความสะอาดเป็นพิเศษ โดยแปรงฟันให้ทั่วถึง และใช้ไหมขัดฟันชนิดพิเศษ เช่น superfloss หรือแปรงซอกฟัน เพื่อทำความสะอาดบริเวณใต้สะพานฟันที่แปรงฟันทั่วไปเข้าไม่ถึง

  • เข้ารับการตรวจตามนัดกับทันตแพทย์เพื่อประเมินการใช้งานสะพานฟัน และติดตามสุขภาพฟันและเหงือกโดยรอบอย่างสม่ำเสมอ

FAQs
คำถามที่พบบ่อย

  • เมื่อเทียบกับฟันปลอมถอดได้

    สะพานฟันจะติดแน่น ใส่สบาย ไม่ต้องถอดล้างทุกวัน แต่ฟันปลอมถอดได้จะเหมาะในบางกรณีที่มีฟันหายหลายซี่ หรืองบประมาณจำกัด

    เมื่อเทียบกับรากฟันเทียม

    รากเทียมจะไม่กระทบฟันซี่ข้างเคียงเลย และอายุการใช้งานยาวนานกว่า แต่ต้องมีขั้นตอนผ่าตัดฝังรากเทียมร่วมด้วย

    สรุป ถ้าฟันข้างเคียงยังดี และไม่อยากผ่าตัด รักษาด้วยสะพานฟันถือเป็นทางเลือกได้

    แต่หากอยากได้ผลลัพธ์ระยะยาวแบบไม่แตะฟันซี่อื่น รากเทียมก็เป็นตัวเลือกที่ดีกว่า

  • ไม่ใช่ทุกคนที่เหมาะจะทำสะพานฟันค่ะ

    โดยทั่วไป สะพานฟันเหมาะกับผู้ที่สูญเสียฟันบางซี่ และยังมีฟันธรรมชาติที่แข็งแรงอยู่ข้าง ๆ เพื่อใช้เป็นหลักยึดสะพาน

    ปัจจุบันสะพานฟันได้รับความนิยมน้อยลง เนื่องจากต้องมีการกรอฟันธรรมชาติข้างเคียง ซึ่งอาจทำให้ฟันที่ยังดีอยู่สูญเสียเนื้อฟันโดยไม่จำเป็น

    ในหลายกรณีทันตแพทย์มักแนะนำให้พิจารณาทำรากฟันเทียม เพราะไม่ต้องกรอฟันซี่อื่นและให้ผลลัพธ์ที่มั่นคงและยาวนานกว่า

  • อายุการใช้งานของสะพานฟันขึ้นอยู่กับฟันข้างเคียงและการดูแลช่องปาก

    ควรพบทันตแพทย์สม่ำเสมอ ขูดหินปูน ตรวจฟันผุ และดูแลความสะอาดให้ดี หลีกเลี่ยงการเคี้ยวของแข็ง เพื่อยืดอายุสะพานฟันให้นานที่สุดค่ะ

  • ปัจจุบันมีวัสดุที่นิยมใช้ทำสะพานฟันอยู่ 2 แบบหลัก ๆ ดังนี้:

    1. เซรามิกชนิดเซอร์โคเนีย (Zirconia)

    แข็งแรง ทนทาน และให้ความสวยงามใกล้เคียงฟันธรรมชาติ เหมาะกับทั้งฟันหน้าและฟันหลัง

    เป็นวัสดุที่ทันตแพทย์แนะนำบ่อยที่สุด เพราะดูเป็นธรรมชาติและใช้งานได้นาน

    2. โลหะมีค่า (Precious Metal Alloy)

    มีความแข็งแรงสูง เหมาะกับฟันหลังที่ต้องรับแรงเคี้ยวมาก หรือในกรณีที่ตัวฟันมีความสูงจำกัด

    แม้สีจะไม่เหมือนฟันจริง แต่นิยมใช้ในตำแหน่งที่ไม่เห็นชัด เช่น ฟันกรามด้านหลัง เพราะมีข้อดีคือ ความทนทานและไม่สึกกร่อนง่าย

  • ไม่สามารถเบิกได้ค่ะ ประกันสังคมจะครอบคลุมเฉพาะฟันปลอมแบบถอดได้เท่านั้น สะพานฟันถือเป็นฟันปลอมแบบติดแน่น จึงไม่สามารถเบิกได้ค่ะ

  • หากยังไม่ได้ใส่สะพานฟัน แนะนำให้จัดฟันให้เสร็จก่อน แต่ถ้าใส่สะพานฟันอยู่แล้ว ยังสามารถจัดฟันได้ค่ะ เพียงแต่แผนการรักษาอาจซับซ้อนขึ้น เพราะฟันที่มีสะพานฟันจะเคลื่อนที่ได้จำกัด หรือเลี่ยงโดยการไม่ขยับสะพานฟันเลยถ้าไม่จำเป็น

  • หากสะพานฟันแตกหรือหลุด ควรรีบติดต่อทันตแพทย์ที่ทำการรักษาโดยเร็วที่สุด เพราะหากปล่อยทิ้งไว้นาน อาจทำให้ฟันข้างเคียงล้ม เคลื่อนที่ ส่งผลให้ใส่สะพานฟันกลับไม่ได้ หรืออาจทำให้ฟันข้างเคียงผุได้ง่าย เนื่องจากเนื้อฟันธรรมชาติเคยถูกกรอแต่งไว้แล้ว

    เบื้องต้นควรปฏิบัติดังนี้:

    • เก็บสะพานฟันเดิมไว้ โดยใส่ในภาชนะสะอาดและแห้ง เพื่อนำไปให้ทันตแพทย์ตรวจประเมินว่าสามารถซ่อมหรือใส่กลับได้หรือไม่

    • หลีกเลี่ยงการเคี้ยวอาหารด้านที่สะพานฟันหลุด เพื่อไม่ให้เกิดแรงกระทำกับฟันข้างเคียงหรือรากฟัน

    • รักษาความสะอาดช่องปากให้ดีเป็นพิเศษ โดยแปรงฟันอย่างระมัดระวัง และบ้วนปากด้วยน้ำเกลือหรือน้ำยาบ้วนปากสูตรอ่อน เพื่อช่วยลดการสะสมของเชื้อโรค

Confident smiles for everyone

Confident smiles for everyone

ทำสะพานฟันที่ Bigmouthten ด้วยวัสดุคุณภาพสูงและเทคโนโลยีทันสมัย เพื่อผลลัพธ์ที่พอดี ใช้งานได้ยาวนาน และรอยยิ้มที่มั่นใจกว่าเดิม

หากคุณกำลังพิจารณาการทำสะพานฟัน และต้องการคำแนะนำเพิ่มเติม Bigmouthten ยินดีให้บริการและดูแลคุณทุกขั้นตอนค่ะ